شرایط عمومی بیمه مسئولیت کارفرما
در بخش زیر آئین نامه شماره هشتاد شوراي‌عالي بيمه در اجراي ماده ۱۷ قانون تأسيس بيمه مركزي ايران و بيمه‌گري، که «شرايط عمومي بيمه مسئوليت مدني حرفه‌اي كارفرما در قبال كاركنان» را شرح داده و روابط بین بیمه گر و بیمه گزار در بیمه مسئولیت کارفرما را تبیین می نماید مشتمل بر ۲۷ ماده و ۴ تبصره به شرح ذيل توصیف می نماییم
فصل اول- كليات بیمه مسئولیت کارفرما در قبال کارکنان
ماده ۱- اساس بيمه‌نامه مسئولیت کارفرما در قبال کارکنان: بیمه مسئولیت کارفرما بر اساس قانون بيمه مصوب ارديبهشت ماه، سال ۱۳۱۶ و سایر قوانین و مقررات مرتبط و پیشنهاد كتبي بيمه‌گذار که جزء لاینفک اين بیمه‌نامه مي‌باشدتنظيم گرديده و مورد توافق طرفين مي‌باشد. آن قسمت از پيشنهاد بيمه‌گذار كه مورد قبول بيمه‌گر نبوده و همزمان با صدور بيمه‌نامه يا قبل از آن كتباً به بيمه‌گذار اعلام گرديده است، جزء تعهدات بيمه‌گر محسوب نمي‌شود (اهم آن در بخش استثنائات بیمه کارفرما در قبال کارکنان توضیح داده خواهد شد).
ماده ۲- تعاريف مفاهیم و اصطلاحات در بیمه نامه مسئولیت کارفرما در قبال کارکنان: اصطلاحات زير در اين شرايط عمومي با تعريف مقابل آن به كار رفته است:
۱- بيمه‌گر(بیمه ایران): مؤسسه بيمه‌ا‌ي است که دارای پروانه فعالیت از بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران بوده و مجاز به انجام عملیات بیمه در این رشته است.
۲- حق بيمه: وجهي كه بيمه گذار در برابر اخذ پوشش و تعهد بيمه گر براي جبران خسارت ناشي از وقوع يا بروز حادثه تحت پوشش بيمه نامه پرداخت می نماید.
۳- بيمه‌گذار: هر شخصیت حقيقي يا حقوقي كه قرارداد بيمه را با بيمه‌گر منعقد مي‌كند و متعهد به پرداخت حق بيمه مي‌باشد.
۴-كاركنان: افرادي كه در ازاي انجام كار موضوع بيمه از بيمه‌گذار حق‌العمل اعم از حقوق و مزد، سهم سود و يا ساير مزايا دريافت مي‌نمايند و يا مشخصات آنها در شرايط خصوصي بيمه‌نامه درج شده است.
تبصره- در صورتيكه بيمه‌گذار شخص حقوقي باشد، اعضاي هيات مديره و مديرعامل شركت نيز مي‌توانند جزء كاركنان تحت پوشش بيمه نامه باشند.
۵- زيانديده یا زیان دیدگان: كاركنانی كه در اثر وقوع حادثه دچار صدمه جسمي، نقص‌عضو (كلي يا جزئي) و يا فوت گرديده‌اند.
۶-موضوع بيمه کارفرما : هر نوع وظیفه شغلی که بر حسب ارجاع کارفرما، كاركنان موظف به انجام آن هستند.
۷- حادثه موضوع بیمه: رويدادي است كه حين و به مناسبت انجام كار موضوع بيمه و در مدت اعتبار بيمه‌نامه اتفاق افتد و منجر به صدمه جسمي، نقص‌عضو، ازكارافتادگي يا فوت كاركنان گردد و بيمه‌گذار مسئول جبران خسارت يا پرداخت غرامت ناشي از آن شناخته شود.
تبصره- كليه حوادثي كه در جريان امور روزمره و جاري و در محل استراحت و غذاخوري و نظافت و امثال آن در محدوده مكاني موضوع بيمه براي كاركنان اتفاق مي‌افتد، حادثه موضوع بيمه تلقي مي‌گردد.
۸- محدوده مكاني موضوع بيمه: محدوده ای است که کارکنان حسب درخواست کارفرما یا نماینده او در آنجا کار می‌کنند و و از طريق درج نشاني يا تعيين حدود آن در شرايط خصوصي بيمه‌نامه مشخص مي‌گردد.
۹- نقص عضو: قطع، تغيير شكل و يا از دست دادن توانايي انجام كار عضوي از اعضاي بدن كه ناشي از حادثه موضوع بیمه بوده و وضعيت دائم و قطعي داشته باشد.
۱۰- غرامت فوت و نقص عضو: وجهي است كه بيمه‌گر متعهد مي‌گردد در صورت بروز صدمات جسمي يا فوت كاركنان ناشی از وقوع حادثه مشمول بيمه طبق شرايط اين بيمه‌نامه به زیاندیده یا ذینفع بپردازد.
۱۱- موضوع بيمه: عبارت است از مسئولیت مدنی حرفه‌ای بيمه‌گذار در قبال پرداخت هزينه‌هاي پزشكي و غرامت صدمه جسمی، نقص‌عضو و فوت كاركنان بيمه‌گذار ناشي از حادثه موضوع بیمه.
ماده ۳- مدت بيمه‌نامه: شروع و انقضاي مدت بيمه‌نامه به ترتيبي خواهد بود كه در شرايط خصوصي بيمه‌نامه مشخص مي‌گردد.
فصل دوم- وظايف و تعهدات بيمه‌گذار
ماده ۴-وظایف بیمه گزار در مورد تکمیل صادقانه پرسشنامه بیمه مسئولیت کارفرما: بيمه‌گذار مكلف است با رعايت دقت و صداقت در پاسخ به پرسش‌هاي بيمه‌گر همه اطلاعات راجع به موضوع بيمه را در اختيار وي قرار دهد. اگر بيمه‌گذار در پاسخ به پرسش‌هاي بيمه‌گر به عمد از اظهار مطلبي خودداري نمايد و يا به عمد بر خلاف واقع اظهاري بنمايد بيمه‌نامه باطل خواهد بود ولو مطلبي كه كتمان شده يا بر خلاف واقع اظهار شده است هيچگونه تأثيري در وقوع حادثه نداشته باشد. به علاوه نه فقط وجوه پرداختي بيمه‌گذار به وي مسترد نخواهد شد بلكه بيمه‌گر مي‌تواند اقساط حق‌بيمه را كه تا آن تاريخ عقب افتاده است نيز از بيمه‌گذار مطالبه نمايد.
ماده ۵-وظایف بیمه گزار در مورد تغییرات در موضوع بیمه کارفرما در قبال کارکنان : هرگاه در طول مدت بيمه تغييراتي در كيفيت و وضعيت کار موضوع بيمه بوجود آيد كه موجب تشديد خطر شود و يا تغييري در محدوده مکانی موضوع بيمه و یا کارکنان به وجود آيد ولو آنكه منجر به تشديد خطر نشود بيمه‌گذار موظف است بلافاصله موضوع را به اطلاع بيمه‌گر برساند. اگر تشدید خطر یا تغییر وضعیت موضوع بیمه در نتیجه عمل بيمه‌گذار نباشد مشارالیه باید مراتب را ظرف ۱۰ روز از تاریخ اطلاع خود رسماً به بیمه گر اعلام کند. در صورت تشديد خطر قبل از وقوع خسارت، بيمه‌گر مي‌تواند حق بيمه اضافي را متناسب با خطر براي مدت باقيمانده مطالبه و در صورت عدم پرداخت آن توسط بيمه‌گذار بيمه‌نامه را فسخ نمايد. هرگاه بعد از وقوع حادثه معلوم شود كه خسارت ناشي از تشديد خطر بوده است بيمه‌گر مي‌تواند خسارت را به نسبت حق‌بيمه تعيين‌شده به حق‌بيمه متناسب با خطر مشدد، پرداخت نمايد.
ماده ۶-وظایف بیمه گزار در مورد اجرای مقررات حفاظت فنی: بيمه‌گذار موظف است حسب مورد مقررات مصوب شورای عالی حفاظت فنی را رعایت نماید و اقدامات لازم و متعارف را برای جلوگیری از وقوع حوادث و توسعه خسارت به عمل آورد.
ماده ۷- وظایف بیمه گزار در هنگام وقوع حادثه :بيمه‌گذار موظف است از تاريخ اطلاع خود از وقوع هرگونه حادثه موضوع اين بيمه‌نامه و همچنين دريافت هر نوع ادعا و يا مطالبه كاركنان عليه خود كه به اين بيمه‌نامه مربوط مي‌شود (اعم از كتبي يا شفاهي) اقدامات زير را انجام دهد:
- حداكثر ظرف پنج روز كاري به يكي از شعب بيمه‌گر مراجعه و با تكميل فرم اعلام خسارت، وقوع حادثه و يا ادعاي مطروحه را اعلام نمايد و يا مراتب را ظرف مدت مذكور از طريق پست سفارشي به اطلاع بيمه‌گر برساند.
- خواسته يا موضوع دعوا، نام و نشانی خواهان و یا اقامه‌کننده دعوا و عنوانی که به موجب آن مطالبه خسارت و یا اقامه دعوا شده است، مشخصات زیاندیده، نام و نشانی شهود احتمالی، مبلغ مورد ادعا و هرگونه اطلاعات، مشخصات و نکات دیگر مربوط به موضوع را که بر آن وقوف دارد و هر نوع اسناد و مدارکی را که در این باره در اختیار دارد به بيمه‌گر تسلیم و بيمه‌گر را در تحقیقات و رسیدگی و دفاع کمک نماید.
- براي بازدید از محل حادثه و انجام امور کارشناسی همکاری لازم را با بيمه‌گر به عمل آورد.
ماده ۸-تعهدات بیمه گزار در هنگام طرح دعوی در مراجع قضایی: بیمه گر قائم مقام بيمه‌گذار با حق واگذاری به غیر، در دعاوی مربوط به این بیمه نامه محسوب می‌شود که بتواند پرونده‌های مربوط را در مراجع قضایی تا میزان تعهد این بيمه‌نامه تعقیب و پیگیری نماید. بيمه‌گذار در طول مدت جریان دعوی نباید اقدامی به عمل آورد که به حقوق بیمه‌گر در تعقیب دعوی لطمه وارد آورد ولی نسبت به مازاد تعهدات این بیمه‌نامه بیمه‌گذار حق هر گونه اقدامی خواهد داشت.
ماده ۹-وظایف بیمه گزار در برابر نظر مراجع ذیصلاح: چنانچه بيمه‌گذار به تشخیص مراجع ذیصلاح (1)سهواً وظايف مندرج در اين بيمه‌نامه را انجام ندهد و باعث افزايش تعهد بيمه‌گر و يا مانع تشخيص علت يا ماهيت حادثه شود بيمه‌گر مي‌تواند به نسبت تأثير قصور بيمه‌گذار از ميزان خسارت قابل پرداخت بكاهد. حکم این ماده نافی حقوق زیاندیده نخواهد بود.
9-1-........مراجع ذیصلاح مانند :وزارت کار،تامین اجتماعی ،پزشکی قانونی،مراجع قضایی و
ماده ۱۰-وظایف بیمه گزار در مورد اعلام تعداد واقعی کارکنان: بيمه‌گذار موظف است تعداد واقعي كاركنان را به بيمه‌گر اعلام نمايد. چنانچه بعد از وقوع حادثه معلوم گردد كه آخرین تعداد اظهارشده کارکنان كمتر از تعداد واقعي است تعهدات بيمه‌گر به نسبت تعداد اظهارشده به تعداد واقعي كاهش مي‌يابد. در اینصورت پرداخت مابه التفاوت خسارت برعهده بيمه‌گذار خواهد بود.
ماده ۱۱-وظایف بیمه گزار در مورد پرداخت به موقع حق بیمه : بيمه‌نامه با تقاضاي بيمه‌گذار و قبول بيمه‌گر صادر مي‌شود ولي شروع پوشش بیمه ای و اجراي تعهدات بيمه‌گر منوط به پرداخت حق‌بيمه به ترتيبي است كه در بيمه‌نامه پيش‌بيني شده است. چنانچه پرداخت حق‌بيمه به صورت قسطي باشد و بيمه‌گذار هر یک از اقساط موعدرسيده را به هر دلیل پرداخت نكند بيمه‌گر مي‌تواند بيمه‌نامه را با رعايت ماده ۲۳ اين آيين‌نامه فسخ نمايد. چنانچه بيمه‌گر بيمه‌نامه را فسخ نكرده باشد در صورت وقوع حادثه، خسارت به نسبت حق‌بيمه پرداخت‌شده به حق‌بيمه‌اي كه تا زمان وقوع حادثه بايد پرداخت مي‌شد پرداخت خواهد شد مگر آنكه در شرايط خصوصي بيمه‌نامه ضوابط ديگري درج شده باشد.
ماده ۱۲-وظیفه بیمه گزار در اعلام دقیق و تغییرات آدرس: نشاني و اقامتگاه قانوني بيمه‌گذار همان است كه در پيشنهاد بيمه مسئولیت کارفرما در قبال کارکنان و متن اين بيمه‌نامه درج گرديده است. بيمه‌گذار موظف است تغيير نشاني و اقامتگاه قانوني خود را به صورت كتبي به اطلاع بيمه‌گر برساند. در غير اين صورت نشاني و اقامتگاه قبلي بيمه‌گذار معتبر شناخته مي‌شود.
ماده ۱۳-حقوق بیمه گزار در مورد تغییر مفاد بیمه نامه: هرگاه مفاد بيمه‌نامه و اوراق الحاقي با موافقت‌هايي كه بين طرفين به عمل آمده است مطابقت نداشته باشد بيمه‌گذار موظف است ظرف ۱۵ روز از تاريخ دريافت بيمه‌نامه يا الحاقيه بطور كتبي تقاضاي اصلاح نمايد وگرنه اوراق مذكور قطعي تلقي خواهد شد.
فصل سوم- وظايف و تعهدات بيمه‌گر
ماده ۱۴- پوشش‌هاي اصلي: موارد زير با صدور بيمه‌نامه در تعهد بيمه‌گر خواهد بود:
۱- غرامت فوت، صدمه جسمی و نقص عضو دائم اعم از كلي و جزئي براي هر نفر در هر حادثه موضوع بيمه حداكثر به ميزان مندرج در شرايط خصوصي بيمه‌نامه.
۲- هزينه‌هاي پزشكي براي هر نفر در هر حادثه موضوع بيمه پس از تاييد پزشك معتمد و حداكثر به ميزان مندرج در شرايط خصوصي بيمه‌نامه.
تبصره- غرامت فوت، صدمه جسمی يا نقص عضو با توافق بيمه‌گر و بيمه‌گذار يا بر مبناي درصد مسئوليت بيمه‌گذار در مراجع قضائي تعيين مي‌شود و اعمال آن بر روي معادل ريالي ارزانترين ديه رايج روز محاسبه مي‌شود. در هر صورت حداكثر مبلغ قابل پرداخت در هر حادثه موضوع بيمه براي هر نفر از مبلغ مندرج در شرايط خصوصي بيمه‌نامه بيشتر نخواهد بود.
ماده ۱۵- پوشش‌هاي اضافي: پوشش های اضافی با درخواست بيمه‌گذار و موافقت بیمه گر با اخذ حق بيمه اضافي بر اساس شرايط اختصاصي بيمه‌نامه مي‌تواند تحت پوشش قرار گيرد.
ماده ۱۶-پرداخت خسارت با رای دادگاه: درمواردی که پرداخت خسارت به صورت توافقی انجام نشده و موكول به ارائه رأي دادگاه شده است، حسب مورد زیاندیده یا ذینفع یا قائم مقام قانونی آنها مکلفند ظرف پانزده روز از تاريخ ابلاغ رأي قطعي يا ظرف پانزده روز پس از قطعي شدن رأي ابلاغي با مدارک لازم براي دريافت خسارت به بيمه‌گر مراجعه و درخواست خود را تسلیم نمايند. بیمه‌گر مکلف است به محض وصول درخواست، آن را ثبت و ضمن تحویل رسيدي به متقاضی مشتمل بر نام متقاضي، تاريخ تسليم و شماره ثبت، نقصان یا کامل بودن مدارک را درحضور متقاضی بررسی کند. چنانچه مدارک در زمان تقاضا کامل باشد بيمه‌گر موظف است حداکثر ظرف سی (۳۰) روز از تاریخ تقاضا، خسارت متعلقه را پرداخت نمايد و چنانچه مدارک تسلیمی ناقص باشد، مراتب را حضوراً و به صورت کتبی به متقاضی اعلام تا نسبت به رفع نقص حداکثر ظرف یک هفته اقدام كند.
تبصره- عدم مراجعه اشخاص مذکور ظرف مهلت مقرر ویا تاخیر در تکمیل مدارک موجب افزايش تعهدات بيمه‌گر نخواهد بود.
ماده ۱۷-وظایف بیمه گر در پرداخت به موقع خسارت: بیمه‌گر خسارت موضوع این بيمه‌نامه را با اطلاع بیمه‌گذار به زیاندیده یا ذينفع بيمه‌نامه پرداخت خواهد كرد و به محض پرداخت خسارت، در مقابل بیمه‌گذار و شخص یا اشخاص زیاندیده بری الذمه می‌گردد. ساير هزينه‌هاي تحت پوشش، حسب مورد به بيمه‌گذار يا زيانديده پرداخت خواهد شد. چنانچه پس از تكميل مدارك لازم، بيمه‌گر در پرداخت خسارت تأخير كند افزايش خسارت ناشي از افزايش احتمالي مبلغ ديه بر عهده بيمه‌گر خواهد بود.
ماده ۱۸-وظایف بیمه گر در صورت وجود بیمه مضاعف: در صورتی که مسئوليت بيمه‌گذار همزمان تحت پوشش ساير بيمه‌گران باشد بيمه‌گر موظف است بر مبناي اين بيمه‌نامه تعهدات خود را ايفا نمايد و سپس مي‌تواند براي بازيافت سهم ساير بيمه‌گران به آنها مراجعه نمايد.
ماده ۱۹-وظایف بیمه گر پس از احراز مسئولیت بیمه گذار: در مواردي كه مسئوليت بيمه‌گذار با توجه به اسناد و مدارك ارائه شده از نظر بيمه‌گر محرز باشد مي‌تواند قبل از صدور رأي مراجع قانوني ذي‌صلاح، در صورت توافق با بيمه‌گذار و اخذ رضايت از مدعي يا مدعيان، خسارت و يا غرامت مربوط را پرداخت كند. در اين صورت بيمه‌گر در برابر هر گونه ادعای بعدی تعهدي نخواهد داشت.
ماده ۲۰-وظایف بیمه گر پس از صدور رای قطعی: در صورت صدور راي قطعي مبني بر مسئوليت كارفرما، مؤسسه بيمه مكلف به پرداخت خسارت تا سقف تعهدات بيمه‌نامه بر اساس مفاد راي صادره خواهد بود.
(استثنائات بیمه مسئولیت کارفرما در قبال کارکنان)فصل چهارم- خسارتهاي خارج از تعهد بيمه‌گر
ماده ۲۱- خسارتهاي خارج از تعهد بيمه‌گر: خسارتهاي زيرتحت پوشش اين بيمه‌نامه نيست مگر آنكه در بيمه‌نامه يا الحاقيه آن به نحو ديگري توافق شده باشد:
- كليه امراضي كه شخص در اثر فعالیت عادي و به مرور زمان به آن دچار گرديده باشد مگردر مواردی که بنا به رای مراجع ذیصلاح بيمه‌گذار مسئول شناخته شده باشد.
- خسارتهای ناشی از حوادث وسایل نقلیه موتوری.
- خسارتهاي مستقيم و يا غير مستقيم ناشی از تشعشعات رادیواکتیو.
- حوادث ناشی از جنگ، اعتصاب، شورش، اغتشاش، بلوا و تعطيلي كار.
ماده ۲۲- خسارت هاي غيرقابل جبران: در موارد زير جبران خسارت در تعهد بيمه‌گر نخواهد بود:
- خسارتهای ناشی از عمد و تقلب بیمه‌گذار و كاركنان وي در ایجاد حادثه موضوع بیمه با تشخیص مراجع ذیصلاح در طول مدت اعتبار بيمه‌نامه
- كلیه حوادثی که طبق نظر مراجع ذیصلاح بيمه‌گذار مسئول آن شناخته نمی شود
- غرامت و خسارت وارد به اتباع خارجي فاقد مجوز معتبر كار از مراجع ذي‌صلاح
- غرامت و خسارت وارده به كاركناني كه سن آنها كمتر از پانزده سال تمام باشد
- حوادث ناشی از مصرف مسكرات، موادمخدر يا روان‌گردان توسط کارکنان
- محکومیت به جزای نقدی به نفع دولت و مجازات های قابل خرید
- خسارتهای مستقیم و غیرمستقیم ناشی از انفجار هسته ای
- حوادث ناشي از درگیری و نزاع.
فصل پنجم- ساير موارد
ماده ۲۳- نحوه فسخ بيمه‌نامه: در موارد زير هر يك از طرفين بيمه‌نامه مي‌تواند با اخطار كتبي ۲۰ روزه بيمه‌نامه را فسخ نمايد:
۱- موارد فسخ از سوي بيمه‌گر:
الف- عدم پرداخت حق‌بیمه در سررسیدهای مندرج در اعلاميه‌هاي بدهكار صادره.
ب- تشدید خطر و عدم موافقت بیمه‌گذار به پرداخت حق‌بیمه اضافی مربوط.
پ- فوت بيمه‌گذار و عدم انجام وظايف بيمه‌گذار توسط ورثه يا منتقل‌اليه.
۲- موارد فسخ از سوي بیمه‌گذار:
2-1- درصورتی که خطر، برطرف شده يا کاهش یابد و بيمه‌گر به تخفیف حق‌بیمه راضی نشود.
2-2- متوقف شدن فعاليت بيمه‌گر به هر دليل.
2-3- عدم تمايل بيمه‌گذار به ادامه پوشش.
ماده ۲۴- در صورت فسخ از طرف بيمه‌گر:بايد حق بيمه مدتي كه باقي مانده است به صورت روزشمار محاسبه و به بيمه‌گذار برگشت داده شود. در صورت فسخ بيمه‌نامه از طرف بيمه‌گذار حق بيمه مدت بيمه بر اساس تعرفه كوتاه مدت به شرح ذيل محاسبه و بقيه آن مسترد خواهد شد:
مدت اعتبار
حق بيمه بر مبناي حق بيمه يكساله
تا ۵ روز
پنج درصد حق بيمه سالانه
از ۶ روز تا ۱۵ روز
ده درصد حق بيمه سالانه
از ۱۶ روز تا ۳۰ روز
بیست درصد حق بيمه سالانه
از ۳۱ روز تا ۶۰ روز
سی درصد حق بيمه سالانه
از ۶۱ روز تا ۹۰ روز
چهل درصد حق بيمه سالانه
از ۹۱ روز تا ۱۲۰ روز
پنجاه درصد حق بيمه سالانه
از ۱۲۱ روز تا ۱۵۰ روز
شصت درصد حق بيمه سالانه
از ۱۵۱ روز تا ۱۸۰ روز
هفتاد درصد حق بيمه سالانه
از ۱۸۱ روز تا ۲۷۰ روز
هشتاد و پنج درصد حق بيمه سالانه
از ۲۷۰ روز به بالا
صد درصد حق بيمه سالانه
ماده ۲۵- مرور زمان: تعهدات بيمه‌گر منحصر به مسئوليت بيمه‌گذار براي حوادثي است كه در مدت اعتبار بيمه‌نامه رخ دهد و ادعاي خسارت حداكثر ظرف دو سال پس از انقضاي بيمه‌نامه به بيمه‌گر اعلام شود. هرگونه اقدام بيمه‌گذار يا كاركنان وي به منظور مطالبه خسارت قاطع مرور زمان خواهد بود.
ماده ۲۶- نحوه حل و فصل اختلاف: هرگونه اختلاف ناشي از تفسير و يا اجراي اين بيمه‌نامه، در صورتي كه از طريق مذاكره حل وفصل نشود به داور مرضي‌الطرفين ارجاع خواهد شد و رأي داور مزبور قطعي و براي طرفين لازم‌الاتباع است. در صورتي كه طرفين در مورد انتخاب داور مرضي‌الطرفين به توافق نرسند موضوع به هيأت داوري ارجاع و به ترتیب زیر عمل خواهد شد:
۱- هر يك از طرفين يك نفر داور اختصاصي تعيين و به طرف ديگر معرفي مي‌نمايد.
۲- داوران اختصاصي قبل از بحث درباره موضوع مورد اختلاف به اتفاق، داور ديگري را به عنوان سرداور انتخاب خواهند نمود.
۳- رأي هيأت داوري با اكثريت آرا، معتبر و براي طرفين لازم‌الاتباع خواهد بود.
۴- در صورتي كه هر يك از طرفين تا ۳۰ روز بعد از انتخاب و معرفي داور طرف مقابل، داور اختصاصي خود را تعيين نكند و يا داوران اختصاصي تا ۳۰ روز در مورد تعيين سرداور به توافق نرسند هر يك از طرفين مي‌توانند حسب مورد از دادگاه ذي‌صلاح درخواست تعيين داور يا سرداور بنمايد.
ماده ۲۷- موارد پيش‌بيني نشده: در مواردي كه در اين بيمه‌نامه ذكر نشده است بر اساس قانون بيمه، عرف بيمه و ساير قوانين جاري كشور جمهوري اسلامي ايران عمل خواهد شد.